گوهر قاجار

گوهر قاجار، حاجیه گوهر خانم، فرزند موسی‌خان قاجار (قرن سیزدهم و چهاردهم هجری) منجم و شاعری که ملقب به «شمس‌الشعراء» یا «شمسه‌الشعراء» بود. مادرش طیغون‌خانم، دختر فتحعلی‌شاه قاجار بود. گوهر در اصفهان زندگی می‌کرد و از علم نجوم و ستاره‌شناسی آگاهی داشت. گذشته از آن در شاعری به‌ویژه در قصیده‌سرایی توانا بود و در مکتب قاآنی به پرورش طبع خود در قصیده‌سرایی پرداخته است. او در قصیده پیرو سبک عراقی و در غزل بیشتر پیرو سبک سعدی و گاه حافظ بود. بعضی از قصایدش در ستایش ائمۀ اطهار (ع) و نیز در مدح ناصرالدین‌شاه (۱۲۶۴- ۱۳۱۳ق) و مادر و بعضی از دختران اوست. از آثارش می‌توان دیوان شعر یا گوهریه مشتمل بر ۶۰۰۰ بیت قصیده و غزل و رباعی و قطعه و مثنوی و یک تضمین از غزل سعدی را نام برد.

اثرآفرینان (۵/ ۸۷- ۸۸)؛ مشاهیر زنان (۲۰۰- ۲۰۱).