یک شاخه گل ۲۷۳

رفتی و رفتن تو آتش نهاد بر دل

رفتی و رفتن تو آتش نهاد بر دل

از کاروان چه ماند جز آتشی به منزل

از کاروان چه ماند جز آتشی به منزل

آرزوی ما تویی توقبلهٔ دلها تویی تو

جان بی تو آرامی ندارد کا رام جان ما تویی تو

عاشقم ای مه برویت سر خوشم ای گل به بویت

می ده به یاران کهن ای ماه من

می ده که عمر دشمنان طی شد

شب سحر شد مهر از افق جلوه گر شد

آه دل درویشان سوزنده چون آذر شد  

مطرب زشهناز شوری عیان کن آهنگ آذر بایجان کن

برخاک تبریز اشکی فرو ریز از فتنهٔ گردون فغان کن

فرخنده باد ایام تو کز نام تو

آشفته خاطر دشمن دون شد                  

می در گلوی مدعی خون شد

می در گلوی مدعی خون شد

روح الله خالقی در راه خدمت به فرهنگ ایران از تعالیم استاد ارجمند و عالیقدر خویش علینقی وزیری بنحو شایسته ای استفاده می کرد و پیوسته در این تکاپو بود که الحان از یاد رفته را با نام و نشان بجوید بنویسد و بیاموزد او سال ها در این راه زحمت کشید و با تحمل رنجها هر گز ازپای ننشست گاه بیان دل حساس را با آهنگی از خود بگوش جان دیگران می رسانید و گه ساختهٔ دیگری را که اصیل تشخیص می داد تنظیم می نمود و هماهنگی می بخشید و گاه با تنظیم و هارمونی به آراستن ترانه های محلی یعنی همانچه سر چشمهٔ الهام موسیقی دانانِ بزرگ دنیا قرار گرفته واز نظر فرهنگی بسیار گرانبهاست می پرداخت از استادی او در این زمینه همین بس که بگوئیم چون نقاشی چیره دست با رنگ ها و سایه روشن های دلپذیر به آنچه پرداخته بود تنوع و هماهنگی دل انگیزی می بخشید بدون اینکه با این تنظیم و پرداز یا با آن رنگ ها و سایه ها از خصائص موسیقی ایرانی دوری جوید یعنی ربع پرده را تحلیل یا تبدیل به نیم پرده نماید مانند این آهنگ که محلی بختیاری است ترانه اش از بیژن ترقی است و با صدای پوران می شنوید.

نه پایی تا گریزی نه دستی تا ستیزی

مزن بر سر تو ای بی دست و پا دلم بی دست و پا دل

در این بیگانگی باین دیوانگی که زد نقش تو را دل

شراب بی غشی

سرا پا آتش اما

خدا دل ای خدا دل

آتشی تو آتشی تو ای دل

خاموشی تو خاموشی تو

بلا دل مبتلا دل

قرار دلم کجا میروی

چرا نشنوم صدای تو را

توان تا بود جفایت کشم

بیا و ببین چه اغوا کنم 

بیا و ببین چه اغوا کنم 

بیا و ببین چه اغوا کنم 

بیا و ببین چه اغوا کنم 

چرا میروی چرا میروی

بجان میبرم جفای تو را

تن نا توان به پایت کشم

اگر شکوه ای زهجران کنم

اگر شکوه ای زهجران کنم

اگر شکوه ای زهجران کنم

اگر شکوه ای زهجران

خطا میروی

کجا میروی

چرا میروی

بجا میروی

بجا میروی

شادروان روح الله خالقی علاوه بر تنظیم آهنگ های محلی که نمونه هایی از آن به سمع رسید در تنظیم آهنگ های غیر محلی که ساختهٔ هنرمندانی با ذوق و با اطلاع از موسیقی ایرانی بود نیز گاه همت می گماشت و در هر مورد استادی خویش را در تنظیم و هماهنگ ساختن با رعایت خصائص موسیقی ایرانی به اثبات می رسانید چنان است در مورد آهنگ هایی از عارف زرپنجه مرتضی محجوبی تجویدی حبیب الله بدیعی و مرتضی نی داود از آن جمله است آهنگی از عارف که در مایهٔ دشتی است آهنگی که شادروان خالقی دوست می داشت چون بسیار لطیف است و از نظر میهنی بسیار عزیز یادگاری است از دوران انقلاب مشروطیت ایران که اثرش در تهییج آزادی خواهان گاه بیشتر از نطق های آتشین سخنرانان آن زمان بود شعرش نیز از عارف است خواننده اش الهه همراه با ارکستر گلها به رهبری شادروان خالقی.

از خون جوانان وطن لاله جانم لاله خدا لاله دمیده

در ماتم سرو قدشان سرو و 

در سایهٔ گل بلبل از این غصه خزیده

چه کج رفتاری ای چرخ 

سر کین داری ای چرخ 

جانم لاله خدا لاله دمیده

جانم سرو وخدا سرو و خمیده

گل نیز و چو من در غم چو من در غمشان جامه دریده

چه بد کرداری ای چرخ

نه دین داری نه آیین داری نه آیین داری ای چرخ

ای دیده گر سویش نظر کردی نکردی

کردی دلم را خون زغم کز بخت وامون

ای نالهٔ دلسوز درد آلوده جان کن

با یاد تو گشتم زخاطرها فراموش

با صد طراوت ای نسیم مهربانی

ای شمع روشن در غم هجران آن ماه

دل را از این دیوانه تر کردی نکردی

از تیرِ مژگانش حذر کردی نکردی

گر در دل سنگش اثر کردی نکردی

ما را تو یارو یاد اگر کردی نکردی

هر گز به آن گلشن گذر کردی نکردی

بی اشک اگر شب را سحر کردی نکردی

باید موسیقی دان ها بكوشند و آن را تكمیل كنند و با استفاده از تكنیك و علم موسیقی سطح آن را ترقی دهند و بالا برند تا موسیقی كلاسیك ما هم توجه هنر دوستان را بیشتر جلب كند و یكی از موجبات این كار استقلال موسیقی است ، یعنی باید موسیقی را از خدمت شعر آزاد كنیم و نام حقیقی موسیقی را كه كلام ندارد بسط و توسعه دهیم تا این هنر بدون پشتیبانی شعر هنری شایان توجه باشد . چون موسیفی ما همه جا توام با كلام است فعلا اهمیت آوازه خوان در درجه اول است این است هر كس نواری می شنود نخست توجه اش به خواننده است ، وقتی به كنسرت می آیند می پرسند كی آواز می خواند ، توجهی به اینكه كی ساز می نوازد ندارد و آهنگ بدون شعر كمتر طرف توجه قرار می گیرد ، باید موسیقی را هم بدون توجه به شعر دوست داشت چنانكه شعر را هم بی توجه به آواز و نغمه دوست می داریم ، شك نیست كه نغمه و سخن وقتی با هم در می آمیزد دو لذت می دهد ولی همانطور كه شعر به خودی خود لذت بخش است باید موسیقی هم به تنهایی خاطر شنونده خوش كند . و این كار جز اینكه مبانی موسیقی و طرق استفاده از نغمات توسعه بیشتری یابد امكان پذیر نیست

ریگ آموی و درشتی های او

آب جیحون ازنشاط روی دوست

آب جیحون ازنشاط روی دوست

ای بخارا ای بخارا شاد باش و دیرزی

 میر زی تو شادمان آید همی

یاد یارمهربان آید همی 

زیرپایم پرنیان آید همی

خِنگ ما را تا میان آید همی آید همی

خِنگ ما را تا میان آید همی آید همی

ای بخارا ای بخارا شاد باش و دیرزی                         میر زی تو شادمان آید همی

رودکی

رضا معینی

چرا ای نغمه سازمحفل عشق

چرا ای شمع خاموشی گرفتی

چرا ازبزم ما دامن کشیدی

که دارد عالمی برنغمه ات گوش

نهادی داغ حسرت بردل عشق

شبستان فراموشی گرفتی

چورنگ از چهرۀ گلها پریدی