خاطره پروانه

خاطره پروانه،  (۱۳۰۸- ۱۳۸۷ ش) وی خوانندهٔ آواز و تصنیف كلاسیك ایرانی و یكی از اولین خوانندگان برنامهٔ گل‌های جاویدان در سال‌ ۱۳۳۶ ش با نام اصلی «اقدس خاوری» بود. آموزش‌های اصلی خود را از استاد ابوالحسن صبا گرفت و از درس‌های استاد عبدالله دوامی نیز استفاده كرد. از ۱۳۲۷ - ۱۳۵۷ ش در صحنه‌های كنسرت، رادیو، تلویزیون و خارج از كشور، حضور فعال داشت و از آن به بعد، به دلیل ممنوعیت خوانندگی برای زنان در ایران به تدریس خصوصی و كنسرت‌های كوچك (برای بانوان) پرداخت. شهرت او از سال ۱۳۳۳ ش به سبب همكاری با اركستری به رهبری ابوالحسن صبا شروع شد. او در سال‌های۱۳۳۷- ۱۳۵۷ ش از همكاری با اركسترهایی به سرپرستی حسین دهلوی، فرامرز پایور و عباس خوشدل به اوج رسید و بین ایرانیان، اولین زن خواننده‌ای بود كه در یونسكو صفحه‌هایی از او ضبط شد و در سفرهای خارج، خواننده‌ای با نام و آوازه بود. خاطره پروانه در قصه‌نویسی نیز دست داشت و کتاب داستانی از او در سال ۱۳۴۱ ش منتشر شده است. حضور او در برنامهٔ گل‌های جاویدان كوتاه، ولی ماندگاربود. او در این برنامه‌ها، درس‌های آوازی دو استاد (صبا و دوامی) را با صدای صاف و پُر طنین خود اجرا می‌كرد. در خواندن تصنیف‌های كلاسیك (از امیر جاهد، عارف و پایور) مهارتی قابل توجه داشت و شخصیت اجتماعی او نیز حاكی از وقار، اخلاق‌مداری و حفظ ارزش‌های كارش در سطوح بالا بود. وی از سال ۱۳۳۹ ش به بعد در اركسترهای وزارت فرهنگ و هنر متمركز شد و خوانندهٔ مخصوص آن اركسترها بود. از صدای خاطره پروانه، تعدادی صفحه در سال‌های ۱۳۳۹- ۱۳۵۶ ش و تعدادی سی‌دی در خارج از كشور به سال‌های ۱۳۷۸ ـ ۱۳۷۹ پُر شده است.